ΜΝΗΜΗ ΕΡΝΕΣΤΟΥ ΤΣΙΛΛΕΡ

Αν χρωστάμε κάτι σε κάποιον Γερμανό, αυτός είναι σίγουρα ο Ερνέστος Τσίλλερ: o φιλέλλην αρχιτέκτονας, ο πατέρας του νεοκλασσικού στην Ελλάδα. Χωρίς αυτόν, το πρόσωπο της Αθήνας θα ήταν μόνο τα αρχαία απομεινάρια. Τι να πρωτοαναφέρει κανείς: Προεδρικό Μέγαρο, Εθνικό Θέατρο, Νομισματικό Μουσείο, Ακαδημία-Βιβλιοθήκη-Πανεπιστήμιο...
Kαι να ήταν μόνο η σφραγισμένη από αυτόν Αθήνα: Πειραιάς, Πάτρα, Ερμούπολη, Αίγιο, Ολυμπία, Πύργος, Τρίπολη, Μήλος, Θεσσαλονίκη, Γύθειο, Κόρινθος, Άργος...Και που δεν άφησε αριστουργήματα! Διασώζουν μια ευγένεια θαρρείς απολεσθείσα μές στο βιαστικό μπετόν, εναρμονισμένα με τον εκάστοτε τόπο, καμωμένα για ν' αντανακλούν τον ελληνικό ήλιο. Καλά είναι τα lofts, και τα ευφάνταστα πολυόροφα και οι φουτουριστικές προτάσεις των σύγχρονων αρχιτεκτόνων στις πόλεις μας. Όμως δεν φαίνεται να ξεπεράσαμε το νεοκλασσικισμό στην αισθητική (αχ αυτή η Βασιλίσσης Σοφίας....). Ίσως όμως γι' αυτό δεν φταίνε οι μετάπειτα νεωτερισμοί, ούτε το χάλι της αντιπαροχής. Είναι που ο Τσίλλερ γεφύρωσε το κενό στην ιστορία μας, όταν ήρθε το 1868, επιχειρώντας να παντρέψει το ελληνικό με το σύγχρονο, δίνοντας ταυτόχρονα ευρωπαϊκό προσανατολισμό σε μια Αθήνα, παρηκμασμένο αρβανιτοχώρι. Το ίδιο πηγε να κάνει κι ο Καποδίστριας στην πολιτική -δεν πρόλαβε. Όμως για τον Τσίλλερ δεν αρκεί ένας δρόμος στα Πατήσια. Του πρέπουν παντού αγάλματα.