ΠΟΥ ΠΗΓΕ ΤΟ "ΠΑΙΔΙ ΜΕ ΤΟ ΓΡΑΤΖΟΥΝΙΣΜΕΝΟ ΓΟΝΑΤΟ";

Η υπερκαταναλωτική δηλητηρίαση στις άγραφες παιδικές ψυχές μοιάζει να ανήκει, εκ των πραγμάτων, στο πρόσφατο παρελθόν. Όμως η χυδαία όψη της διαφήμισης, βρίσκει ακόμα έδαφος όταν πλησιάζουν γιορτές. Έτσι, τα ανυποψίαστα παιδιά που παρακολουθούν κινούμενα σχέδια (συχνά made in china κακογουστιές) βομβαρδίζονται με το αίσθημα του αινικανοποίητου και εφόσον οι γόνεις τους δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις αχαλίνωτες καταναλωτικές απαιτήσεις, υποσεινήδητα μπαίνουν στη θέση του ελλειμματικού. Η ΕΣΥΕΑ απ' την άλλη, προτιμά να λογοκρίνει την επιφάνεια, ενώ από κάτω περνάει η ουσιαστική χυδαιότητα σαν ελέφας. Και οι γονείς, μέχρι πρόσφατα, δουλεύαν για να ανταποκριθούν στις  αλόγιστες απαιτήσεις των παιδιών και τις δικές τους, παραδίδοντάς τα σε αλλοδαπές νταντάδες που βλέπαν tv μαζί με τα παιδιά. Γι’ αυτό βλέπεις εφήβους αλλόκοτους...

Η δική μου γενιά έπαιζε με τα Play Mobil- πλάσματα ανθρωπόμορφα, σχηματίζαμε την κοινωνία τους με τη φαντασία μας. Σήμερα παίζουν ηλεκτρονικά, χαμένα σ’ ένα κόσμο που τους απομακρύνει από την χειροπιαστή πραγματικότητα διολισθένοντας ευκολότερα σε ανθυγειινούς εθισμούς. Χαρίζουμε στα παιδιά λούτρινα ζωάκια, αντί να τους προσφέρουμε την πραγματική χαρά και την υπευθνότητα ενός αληθινού σκύλου ή γάτας. Στα παιδιά με τα προστατευτικά πλέγματα στα μπαλκόνια των πολυκατοικιών, όπως τα καρφιά στον τοίχο του Ναού για τα πουλιά. Τα παιδιά, που τα έχουν βαρεθεί όλα και παίζουν με ψευτοπράγματα. Γιατί αυτά έχουν ανάγκη, ώστε να διοχετεύουν δημιουργικά τη φαντασία τους: με το χαρτόνι, την πλαστελίνη, το κούτσουρο, πλάθουν το μαγικό τους κόσμο. Ένα φύλλο ή μια μέλισσα /ένα τόπι ή μια βέργα/ γίνουνται αυτοκίνητα χαρά /κόσμου ζωή, που λέει και το τραγούδι της Αρλέτας. Τα παιδιά, που τρέχουν ολημερίς στα φροντιστήρια, που δεν χωρούν στα παραγεμισμένα δωμάτια και στα καλώδια από τις κονσόλες. Δεν βρίσκει χώρο η φαντασία τους...

Που πήγε «το παιδί με το γρατζουνισμένο γόνατο»*; Πώς έγινε το πιο παχύσαρκο στην Ευρώπη; Πού πήγε η Λόλα με το μήλο, το πατίνι και το τόπι και την παιδική κούκλα- που διαρκούσε περισσότερο από τη Μπάρμπι στις διάφορες τηλεοπτικές εκδοχές, σε πρότυπα κενότητας θηλυκής. Μεταμορφώθηκαν σε υπερήρωες, που σαρώνουν τα πάντα στο πέρασμα τους, παίρνωντας πόντους. Από τους προϊστορικούς χρόνους σχεδόν, ως το 1950, στην Ελλάδα τα παιδιά παίζαν με τα ίδια παιχνίδια –τα βλέπεις και στα μουσεία. Απλά και ανεξάντλητα. Η λαμπάδα τους δε βάραινε από μηχανήματα, μοσχοβολούσε κερί. Με το στολισμένο καραβάκι και το ρόδι λέγαν τα κάλαντα, με χαρά αθώα, όχι με στόχο το... Playstation. Σίγουρα τα ηλεκτρονικά μέσα οξύνουν την νοημοσύνη τους από νωρίς και προσφέρουν άπειρες δυνατότητες, ψυχαγωγικές και εκπαιδευτικές. Για να αναπτυχθεί όμως σωστά ο εγκέφαλος χρειάζεται να  καλλιεργηθούν όλες οι αισθήσεις.  Δεν καθαγιάζω λοιπόν το  παρελθόν (αν πάμε πίσω, στον μεσαίωνα, δεν υφίστατο καν "παιδική ηλικία"). Οι καταστάσεις και μόνο υποδεικνύουν απλώς να αντλήσουμε κάτι από τη διαχρονία. Κι η αλληλεγγύη της δωρεάς παλιών παιχνιδιών, είναι νομίζω η αρχή. Η πομφόλυγα διερράγη. Και με αγαλίαση ακούω το κελάηδισμα των παιδιών απ' το γειτονικό προαύλιο. 

Βιτρίνα στο Ναύπλιο

Το παιχνίδι φυσικά είναι το αλατοπίπερο της ζωής και η ανάγκη για αυτό, μας ακολουθεί ως το τέλος: Είτε παίζεις με τα παιδιά σου, είτε με το σκύλο σου, είτε σκαρώνεις στίχους ή νότες, είτε ζωγραφίζεις, είτε παίζεις στο θέατρο, είτε παίζεις μπάλα, είτε κάνεις έρωτα, είτε αστειεύεσαι με λογο-παίγνια, είτε αυτοσχεδιάζεις στην κουζίνα, είτε πειραματίζεσαι στο εργαστήριο, είτε παίζεις χαρτιά ή σκάκι. Ανάλαφρα ή σοβαρά, παιχνίδι όλα. Παιχνίδι = Ζωή. Κι αλίμονο σ' όποιον δεν παίζει.
_______________________________________________________________________
*Παιδί με το γρατζουνισμένο γόνατο/κουρεμένο κεφάλι/όνειρο ακούρευτο. Ελύτης.