"Ο ΙΗΣΟΥΣ ΒΑΡΕΘΗΚΕ"

με τι βιασύνη προχωρεί ο Ιησούς
    εφέτος
προς την Ανάσταση...
Παραμερίζει πανέρια τεράστια
    γιομάτα βιολέτες
σπρώχνει τους αέναους 
    παπάδες
τινάζει νευρικά προς τα πίσω
    τη μαλλούρα του
το γεγονός είν' ολοφάνερο:
    βαρέθηκε

                            Νίκος Καρούζος


Και συμπληρώνω:
-Βαρέθηκε από την εξωνοηκή σύγχυση του συμβόλου με την πραγματικότητα.
-Bαρέθηκε από το άδειο κουφάρι της τελετουργίας.
-Βαρέθηκε από την άγονη μετάθεση της Ανάστασης μετά θάνατον.

ΠΕΝΤΕ ΜΗΝΕΣ...ΡΑΒΔΟΣΚΟΠΙΑ!

27 Νοεμβρίου-27 Απριλίου: 5 μήνες "Ραβδοσκόπου". 

85 περίπου αναρτήσεις, γύρω στις
2500 επισκέπτες, από
10 χώρες,
σχόλια λίγα, μα ουσιαστικά.

Ευχαριστώ από καρδιάς 
και εύχομαι να γίνουν
πέντε χρόνια
-με δίχως φθορές, κατά το δυνατόν.

Παπαρούνες σε στέγη, Άλσος Συγγρού.

H ΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΚΟΛΟΚΟΤΡΩΝΗ

Είπε μίαν φοράν εις τον Κυβερνήτην:      ― Μου χάλασες την Ελλάδα.      ― Γιατί; του απεκρίθη εκείνος.     ― Γιατί έπρεπε να το κάμης 5 φράγκικο και 15 να το αφήσης τούρκικο, μετά είκοσι χρόνους να το κάμης 10 φράγκικο και να το αφήσης 10 τούρκικο, και πάλιν μετά είκοσι έτη να το κάμης 15 φράγκικο και να το αφήσης 5 τούρκικο, ώστε μετά είκοσι άλλους τόσους χρόνους να γίνη όλο φράγκικο.
	Διήγησις συμβάντων της ελληνικής φυλής από τα 1770 έως τα 1836. 1846. Γιάννης Bλαχογιάννης,Iστορική Aνθολογία, 1927. 211.

Η παραπάνω αφήγηση φανερώνει τη μεγάλη σοφία του Κολοκτρώνη: ένας λαός ωριμάζει σταδιακά. Ίσως αυτό ήταν το μοναδικό λάθος του Καποδίστρια: μολονότι άριστος διπλωμάτης, δεν  ενήργησε διπλωματικά προς τους εχθρούς του (π.χ. διορίζοντας Υπουργό έναν από τους Μαυρομιχαλέους) αλλά και προς την ίδια την πραγματικότητα. Μέσα στην αγωνιώδη -και εν τέλει τραγική- προσπάθεια του να μετατρέψει σε κράτος ένα κατακερματισμένο τσιφλικάτο, αγνόησε τον σημαντικό παράγοντα της αντιστάσεως των συνειδήσεων στις αλλαγές. Ίσως αν άκουγε τον Γέρο, τώρα δεν θα τρέχαμε ασθμαίνοντες (και ουραγοί) να πετύχουμε τον ίδιο σκοπό... Εκ των υστέρων βέβαια, "πολλά τραγούδια λέγονται". Και για τον Κυβερνήτη, μοιρολόι.

ΟΙ "ΑΓΡΙΕΣ ΦΡΑΟΥΛΕΣ" ΤΗΣ ΜΑΝΩΛΑΔΑΣ

Από το φεουδαρχισμό στην αγροτιά, από την αγροτιά στις "επιδοτούμενες" BMW, κι από 'κει πάλι στον φεουδαρχισμό! Οι 35 τραυματισμένοι μετανάστες, από τις καραμπίνες των δουλεμπόρων- μεγαλοκτηματιών, που τους είχαν να δουλεύουν τα χωράφια τους απλήρωτοι, υπό άθλιες συνθήκες, παραπέμπει σε μνήμες αμερικάνικου νότου και έρχεται σαν επιστέγασμα  του πλήρη αγροτικού εκφυλισμού στην Ελλάδα. 

Δεν γνωρίζω αν η όντως ταλαιπωρημένη και σεβάσμια γεωργική τάξη, εξαγοράσθηκε ή ευνουχίστηκε  από τις ευρωπαϊκές επιδοτήσεις και τις κυβερνήσεις. Την εποχή του Σχεδίου Μάρσαλ, με τις καινούργιες γεωργικές τεχνικές που εισήχθησαν, γνώρισε μια αναγκαία ανακούφιση και αξιοποίησε εν τινι μέτρω τις δυνατότητες αυτές. Τώρα, πώς φτάσαμε από τότε, να εισάγουμε ακόμη και την ντομάτα, να βλέπουμε επιδοτούμενα σαπίσματα και πολυτελή αυτοκίνητα στη θέση των τρακτέρ (που μόνο για να κλείνουν την Εθνική Οδό χρησίμευαν πια) ένας θεός το ξέρει. 

Όμως αυτοί που καθήμενοι στο καφενείο του χωριού τους, απαξίωναν τη συγκομιδή της ελιάς κι από την άλλη κατηγορούσαν τους μετανάστες (ανασφάλιστους και απλήρωτους) ότι τους κλέβουν τις δουλειές, ε, αυτοί δεν έχουν το θεό τους! Και όσο ''κτήνη'' είναι οι αλλοδαποί που εγκληματούν για μια κάμερα, στην Αθήνα, άλλο τόσο είναι κι οι εγχώριοι που εγκληματούν κατά αλλοδαπών -γιατί αυτοί, δεν έχουν ούτε το άλλοθι της πείνας. Ε, όχι, τέτοιες φράουλες μαρτυρικές δεν θα τις φάω.

Σίγουρα, δεν είναι ούτε όλοι οι γεωργοί μεγαλοαγρότες, ούτε όλοι οι μεγαλοαγρότες καθάρματα. Όμως το έχω επισημάνει από καιρό: η ψυχιατρική κάλυψη στην επαρχία είναι από ανεπαρκής έως ανύπαρκτη, με αποτέλεσμα να κυκλοφορούν πολλοί διαταραγμένοι, αρρύθμιστοι. Πρόσφατα έμαθα πως σε γενικό νοσοκομείο ιόνιου νησιού, έστειλαν ασθενή που είχε κάνει απόπειρα αυτοκτονίας στο σπίτι του! Αν μη τι άλλο, αυτός κινδυνεύει από τον εαυτό του, φανταστείτε τι γίνεται με τους επιθετικούς της ψυχοπαθολογίας...

Ο ΚΑΡΧΑΡΙΑΣ ΚΑΙ ΤΟ ΟΜΟΡΦΟ ΨΑΡΙ

Ο καρχαρίας και τ' όμορφο ψάρι, μες στην ίδια τη γυάλα. Αν με φας -λέει το ψάρι- δεν θα βλέπεις πια ομορφιά! Κι άμα φας την ομορφιά, δε σημαίνει πως όμορφος θα γίνεις... Θα προδώσεις την εμπιστοσύνη αυτών, που φροντίσαν να μην είσαι μονάχος. Ενώ αλλιώς, ο κόσμος θα περνάει, θαυμάζοντας την ομορφιά και θα εκτιμά κι εσένα, που τη σεβάστηκες. Κι όχι περνώντας να σε δείχνει στα παιδιά του, λέγοντας "Πάλι μόνο του το βάλαν το θεριό..."

Φωτογραφημένα στο Ενυδρείο του Λονδίνου. 

ΖΩΑ ΣΤΑ ΣΥΝΝΕΦΑ – ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΕΡΗΣ

O πρόωρα χαμένος Γιάννης Βαρβέρης (1955-2011), ένας από τους σημαντικότερους ποιητές της γενιάς του ’70, μας επεφύλασσε –από τη ‘‘Νήσο των Μακάρων’’ όπου βρίσκεται- μίαν έκπληξη: έναν καινούργιο κύκλο ποιημάτων που βρέθηκε στα κατάλοιπά του, έτοιμος προς έκδοση. Έτσι, είχα και πάλι την χαρά να δω να προσγειώνεται κάποιο νεοαφιχθέν βιβλίο του (Κέδρος) στους πάγκους του βιβλιοπωλείου που βρισκόμουν. Tο άρπαξα με λαχτάρα και το ρούφηξα, καθήμενος στο καφέ της αυλής του Νομισματικού Μουσείου. Αίφνης ο κήπος μετατράπηκε σε ζωολογικό!

Ελέφαντες, ελάφια, ύαινες, καμήλες, καμηλοπαρδάλεις, αλεπούδες, λύκοι, ταύροι, παπαγάλοι, γαϊδουράκια, ουρακοτάγκοι, σκύλοι, ζέβρες, γλαροπούλια, χρυσόψαρα και ψάρια θαλάσσης, ασβοί, κουκουβάγιες, λέοντες, κατσίκες, ιπποπόταμοι, πιγκουίνοι, καγκουρό, αρνιά, κότες, μέλισσες, φίδια, γάτες, τίγρεις, φάλαινες, τρωκτικά, χταπόδια, αετοί…. Όλα παρέλασαν από μπροστά μου, υψωμένα στον ουρανό της ποίησης: Ζώα στα σύννεφα! Ο Βαρβέρης ήταν ποιητής που μας είχε συνηθίσει στους θεματικούς κύκλους ποιημάτων: «Ο κύριος Φόγκ», «Στα ξένα», «Ο άνθρωπος μόνος», «Βαθέως γήρατος» κ.α. 

Η ώριμη, υποδόρεια ειρωνεία και  το αποκαλυπτικό του χιούμορ, χαρακτηριστικό σε όλο το έργο του (δεν είναι τυχαίο ότι έχει μεταφράσει Μολιέρο, Αριστοφάνη, Prevert) είναι και εδώ παρόντα όσο ποτέ, μιας και η θεματολογία τού επιτρέπει το παιχνίδι και την αλληγορία, κινούμενη από την προέκταση μιας αισώπειας ζωολογίας ως τον κωμικοτραγικό σουρεαλισμό. Άσπονδος εχθρός της σοβαροφάνειας ο Βαρβέρης και ακριβό πειραχτήρι της επικαιρότητας επιβεβαιώνει αυτό που είπε κάποιος, ότι «η Τέχνη είναι η τεχνουργία του μεταφυσικού» -διότι αν ήταν σκέτη τεχνουργία (έστω και πεπειραμένη), δεν θα διέφερε από την κατασκευή, λόγου χάρη, ενός κομοδίνου.

Παραθέτω δύο μικρά ποιήματα, με την ευχή να βρεθούνε και άλλα έργα στα κιτάπια του ποιητή μας.

Αποσυνάγωγος στη ζούγκλα

είναι μονάχα ο ασβός.

Έστω κι από μακριά να τον μυρίσουν

όπου φύγει φύγει.

Κατά μία έννοια όλ’ η ζούγκλα

ανήκει στον ασβό.

*

Νέα συνταρακτικά μάς έρχονται απ’ τις μέλισσες.

Έκπτωτες, πρώτον, οι βασίλισσες δεν έχουν λόγο.

Σε μια εποχή φεμινισμού, είπαν οι εργάτριες

είναι τελείως κηφήνες οι κηφήνες,

δεν έχει πια γι΄ αυτούς καρύδια με το μέλι

τέρμα οι έρωτες

στοιχειώδες σητηρέσιο

ίσα ίσα για την τεχνητή γονιμοποίηση

μέσω διαδικτύου.

Κανείς μελισσουργός δεν έχει αντίρρηση

-να δούμε μόνο

τι μέλι θα προκύψει απ’ όλ’ αυτά.

ΤΟ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΠΡΟΥΣΤ

Kύριο γνώρισμα του χαρακτήρα μου.

Αείρροη σταθερότητα!

Aρετή που θέλω να έχει ένας άντρας.

Ευγένεια.

Aρετή που θέλω να έχει μια γυναίκα.
Να είναι γυναίκα.

Tι εκτιμώ περισσότερο στους φίλους μου.

Τη μεγαλοψυχία.

Kύριο ελάττωμά μου.
Η δυσανεξία.

Eνασχόληση που προτιμώ.

Η διακονία της ομορφιάς.

Πώς φαντάζομαι την ευτυχία.

Τα εντός μου με τα εκτός μου, σε σχετικό συντονισμό.

Ποιά θα ήταν η πιο μεγάλη δυστυχία για μένα.

Να εξαρτώμαι από βλάκες.

Tι θα ήθελα να είμαι.

Μέλος πιο λειτουργικής κοινωνίας.

Xώρα όπου θα ήθελα να ζω.
Εκτός Μεσογείου;  Ιαπωνία ή Καναδάς. 

Xρώμα που προτιμώ.

Τα πράσινα νερά της διαύγειας.

Λουλούδι που αγαπάω.

Γιασεμί.

Πουλί που συμπαθώ περισσότερο.

Αγαποόρνις.

Aγαπημένοι μου συγγραφείς.

Πλωτίνος (για την παραστατικότητα), 
Γούντι Άλεν (των βιβλίων) 
και Νίκος Δήμου (για το ύφος). 

Ποιητές που προτιμώ.

Προτιμώ ποιήματα.

Ήρωές μου από τη λογοτεχνία.

Γιάννης Αγιάννης -κλασικός, μα αξεπέραστος. 

       Aγαπημένες μου ηρωίδες από τη λογοτεχνία.

Μαρία Νεφέλη.

Συνθέτες που προτιμώ.

 Mότσαρτ, Telemann, Σκοτ Τζόπλιν, Χατζιδάκις...

Aγαπημένοι μου ζωγράφοι.

Μαγκρίτ, Μόραλης, Φασιανός...

Ήρωές μου στην πραγματική ζωή.

Όσοι διασώζουν την ποιότητα στον κατακλυσμό -oι «Νώε» του ήθους.

Hρωίδες μου από την ιστορία.

Υπατία.

Aγαπημένα μου ονόματα.

Ίκαρος, Ταϋγέτη.

Tι απεχθάνομαι πάνω απ' όλα.

Την εθελούσια μιζέρια.

Iστορικά πρόσωπα που αντιπαθώ πάνω απ' όλα.

Μέγας Κωνσταντίνος.

Στρατιωτικό κατόρθωμα που θαυμάζω περισσότερο.

Ανακωχή.

Mεταρρύθμιση που εκτιμώ περισσότερο.

Αυτή που δεν έγινε  ακόμα στην Ελλάδα.

Φυσικό χάρισμα που θα ήθελα να έχω.

Χορός.

Πώς θα μου άρεσε να πεθάνω.

Υγιής.

Παρούσα πνευματική κατάσταση.

«Πότε φουρτούνα και πότε μπουνάτσα...».

Λάθη στα οποία δείχνω τη μεγαλύτερη επιείκεια.

Αυτά που μπορώ να ερμηνεύσω.

Aγαπημένο μου μότο.

Λίγο ακόμα να σηκωθούμε, λίγο ψηλότερα. (Σεφέρης)

ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΣΕ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑΣ

• Οι Προσωκρατικοί υποστήριζαν πως ο κόσμος συνίσταται από τέσσερα βασικά στοιχεία: Φωτιά, Αέρα, Γη και Νερό. Βέβαια αν πετύχαινες τον Θαλή πιωμένο, μπορεί να σου έλεγε πως αποτελείται από Φωτιά, Αέρα, Γη και Ρετσίνα.

• Ο Σωκράτης οδηγήθηκε σε δίκη, αντιμετωπίζοντας τις εξής κατηγορίες των σοφιστών: (α) ότι εισάγει νέες θεότητες, (β) ότι διαφθείρει τη νεολαία, (γ) ότι διακινεί ναρκωτικά, (δ) ότι δεν έγραψε τίποτα επειδή στην πραγματικότητα είναι αναλφάβητος.

• Κάποιοι υποστηρίζουν πως αν δεν υπήρχε ο Πλάτωνας, ούτε με το θυρωρό της πολυκατοικίας μας δεν θα μπορούσαμε να επικοινωνήσουμε. (Μεταξύ μας, αυτό θα το προτιμούσα, με τις αδιάκριτες ερωτήσεις που με φορτώνει αυτός ο κουτσομπόλης!)

• Όταν ο Αλέξανδρος πλησίασε το Διογένη τον Κυνικό και τον ρώτησε αν χρειάζεται τίποτα, ο φιλόσοφος του απάντησε: "Να πας λίγο πιο πέρα από τον ήλιο, να μην τον κρύβεις…Και πού ’σαι, λεβέντη, πετάξου να μου πάρεις και δυο πακέτα τσιγάρα!"

• Καθησυχάζει ο Επίκουρος: «ο θεός δεν εμπνέει φόβο, ο θάνατος δεν φέρνει ταραχή, το αγαθό αποκτιέται εύκολα και  το κακό υποφέρεται εύκολα». Βεβαίως δεν ξέρω κατά πόσο θα ανασκεύαζε τις θέσεις του, σε περίπτωση που έπεφτε σε τρομοκράτες αεροπειρατές…

• Χαρακτηριστικός εκπρόσωπος των Σκεπτικών ήταν ο Καρνεάδης. Λέγεται πως τη μια μέρα επιχειρηματολογούσε υπερασπιζόμενος σθεναρά την μία άποψη, και την επομένη μέρα, ακριβώς την αντίθετη! (Κάποιοι άσχετοι το συνέδεαν με πρώιμο Alzheimer ή και διάσχιση.)

• Ο Πλωτίνος παράτησε την Αλεξάνδρεια γιατί πίστευε πως αυτός κι ο Ωριγένης δεν χωράν στην ίδια πόλη… Δεν του άρεζε να μιλάει για τον εαυτό του. Αναφερόταν μόνο σ’ ένα σημαδιακό γεγονός: όταν πρώτη φορά ένιωσε ντροπή που τον είπαν «παλιόπαιδο», επειδή κόντευε τα οχτώ και ακόμη θήλαζε –κι αν δεν συνέβαινε αυτό, απ’ ότι φαίνεται, δεν είχε σκοπό να το κόψει...

• Τον Ωριγένη λοιπόν, για τον οποίον ο Πορφύριος έγραφε πως ήταν «Έλληνας που εξόκειλε στον Χριστιανισμό»,  τον βαραίνουν δύο μεγάλες κατηγορίες: ότι αυτοευνουχίστηκε και ότι καταδικάστηκε σαν αιρετικός. Όμως, στην 5^η οικουμενική σύνοδο, αφού αναθεματίστηκε ακατάσχετα από ορισμένους ετοιμοθάνατους, βρέθηκε κι ένας χριστιανός να ομολογήσει: «για να γράψει κανείς τέτοια πράγματα, έπρεπε να έχει αρ...δια!».

ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΤΗΣ

Δεν θα ξεχάσω, ήμουν μαθητής Δημοτικού όταν μας είπανε μια μέρα στο σχολείο: "μεθαύριο θα πάμε σ' ένα πλανητάριο, να ετοιμαστείτε!". Κι εγώ, εν τη παιδική μου αφελεία,  έτρεξα στους γονείς μου ανακοινώνοντας, με δέος και λαχτάρα: "μεθαύριο θα μας παν σ' ένα πλανήτη!"

Μ' επιχειρήματα -το εκτιμώ-  προσπάθησαν να με πείσουν, πως γιά εκεί απαιτείται προγύμναση μηνών, και πως... μάλλον, λανθασμένα κατάλαβα. Θα μπορούσαν να μου πουν  "ως τώρα τρεφόσουν με γάλα, σε γαλα-ξίες νομίζεις θα γυρνάς;...". 

Μα εγώ διατηρούσα την κρυφή προσδοκία, ώσπου κατα κράτος να διαψευστώ, και το διαστημικό λεωφορείο να γίνει του ΚΤΕΛ -κι ούτε διώροφο καν, στο υποκατάστατο να φτάσει.

Δεν είχα εξαρχής προσέξει τη λέξη "προσομοιωτής". Δεν την είχα μάλλον συλλάβει ακόμα. Κι ας είναι η Ποίηση πλανητάριο φαντασμαγορικό. Κι ας  είναι στον Έρωτα ο Άλλος, του Κόσμου προσομοίωση. 

Έκτοτε έμελλε ν' ακούσω γι' αυτά...