ΚΛΕΙΣΤΟ ΤΟ ΡΗΜΑΔΙ!

• Η κατάρα της εποχής μας δεν είναι η κινητή τηλεφωνία. Είναι η κινητή παραφωνία!
• Τα πρώτα χρόνια, ήμασταν διστακτικοί: κρύβαμε τη φωνή με το χέρι, αποτραβιόμασταν, λέγαμε «σε παίρνω σε λίγο». Τώρα, οι αναστολές έχουν αρθεί. Και μόνο προσωπικό δεν είναι πια το τηλέφωνο.
• Έχει κοινωνιολογικό ενδιαφέρον, πώς μιλάμε στο κινητό σαν να είμαστε μόνοι μας, κατ’ οίκον: «ναι, δεν σε ακούωωω!» -σ’ ακούνε όμως όλοι οι άλλοι!
• Η διάχυση  που προκαλείται στα μέσα μεταφοράς, είναι εξουθενωτική: για ένα μισάωρο, στον ηλεκτρικό, να είσαι υποχρεωμένος να υποστείς είκοσι ταυτόχρονες συνομιλίες, για όλα τα θέματα και σ’ όλους του τόνους. Ευτυχώς στο μετρό την γλιτώνουμε λόγω έλλειψης σήματος.
• Μάλιστα έχω παρατηρήσει ότι πολλοί (και ειδικά πολλές) τηλεφωνούν προτού καν ξεκινήσει ο συρμός, βλέποντας το χρόνο της διαδρομής σαν ευκαιρία.
• Ενοχλητική εξωστρέφεια; (άλλοι λαοί διαβάζουν αντ’ αυτού). Μήπως αγνοούμε τους κανόνες – όπως σε οτιδήποτε καινούργιο; Ή φταίει η κακή μας σχέση με το δημόσιο;
• Ο δημόσιος χώρος, ως γνωστόν, για τον Έλληνα ισοδυναμεί με κενό αέρος.
• Το δημόσιο-χωματερή, το δημόσιο-κατεργαρέων ειλικρίνεια, το δημόσιο-χαβούζα όπου αφοδεύουμε το χειρότερό εαυτό μας, εξ ορισμού. Λες και πρόκειται για ου-τόπο, για κενό, για άλλοθι ανευθυνότητας.
• Το αυτονόητα πως όλοι είμαστε μερισματούχοι καθετί δημοσίου, και ταυτόχρονα δεν ανήκει σε κανέναν μας, υφίσταται μια αφαιμαξομετάγγιση στην Ελλάδα, ως έννοια: ανήκει σε όλους μας, στο μέτρο που εγώ μπορώ να κάνω σαφή τη συμμετοχή μου από πλευράς δικαιώματος, δεν ανήκει σε κανέναν στο μέτρο που υποχρεούμαι να σου απολογηθώ (π.χ. για το σκουπίδι που ''άφησα να πέσει'' από το χέρι μου ή για τη μουτζούρα πάνω σε μνημείο).
• Για να είμαστε δίκαιοι βέβαια, πρέπει να πούμε πως το μετρό μας είναι (εκτός από το πιο ανοιχτόκαρδο) το πιο καθαρό στην Ευρώπη. Είν' επειδή ακόμη το καμαρώνουμε; Ή γιατί έχει καλή φύλαξη; 
• Πάντως ο "αυτισμός" της...κινητής παραφωνίας είναι πρόβλημα!
• Τα «εν οίκω μη εν δήμω» λέγανε οι αρχαίοι -που δεν είχαν και κινητά. 

ΝΙΚΟΣ ΔΗΜΟΥ: ΤΟ ΑΠΟΛΥΤΟ ΚΑΙ ΤΟ ΤΑΒΛΙ

Η πρώτη έκδοση (1983).

Οι παρακάτω ερωταπαντήσεις στήθηκαν από εμένα, και προέρχονται από το βιβλιο του Νίκου Δήμου "Το απόλυτο και το τάβλι" (Πατάκης-2009). Είναι μια πραγματεία για τον σκεπτικισμό- αυτού του τόσο άγνωστου και πολύτιμου φιλοσοφικού "τρόπου". Έχει πολύ ενδιαφέρον.  

Ποιοι είναι τέλος πάντων αυτοί οι σκεπτικοί; 

«Οι νηστεύοντες την βεβαιότητα».

Μα, μπορείς να αμφισβητήσεις την καρέκλα που κάθεσαι;

«O σκεπτικός ποτέ δεν αμφισβήτησε τα φαινόμενα –

μόνο την ερμηνεία τους. Και μάλιστα δεν αμφισβητεί καν όλες τις γνωστικές προτάσεις, αλλά τις δογματικές».

Πότε αρχίζει ο σκεπτικισμός;

«Πολύ πριν από τον Σέξτο τον Εμπειρικό.  Σαν σχολή η Σκέψη αρχίζει από τον Πύρρωνα (300 π.Χ.). Άλλα με τον προσωκρατικό Ξενοφάνη, εμφανίζεται για πρώτη φορά στην ιστορία της δυτικής σκέψης η αμφιβολία για τη γνώση και η σχετικότητα».

Και ο Σωκράτης;

«Τελικά, ίσως η απορία του Σωκράτη να άφησε πιο έντονα ίχνη από τις θετικές του διδασκαλίες».

Είναι η εποχή μας εποχή σκεπτικισμού;

«Είναι μια εποχή ανάλυσης, αμφισβήτησης και επιστημολογικής αναζήτησης. Είναι χαρακτηριστικό πόσο ασχολήθηκαν με το επιστημολογικό πρόβλημα φιλόσοφοι τόσο διαφορετικοί μεταξύ τους όπως ο Russel, o Husserl, o Popper, κι ο Wittgenstein. Όλοι τους δεν κατάφεραν τελικά να ξεπεράσουν τον «σκεπτικό» δαίμονα (παρ’ όλες τις διακηρύξεις τους για το αντίθετο)».

Ήταν ο Popper σκεπτικιστής;           

«O Popper αποδέχεται ανοιχτά πως: «αντικειμενική βεβαιότητα απλούστατα δεν υπάρχει». Και στην αυτοβιογραφία του επιβεβαιώνει πως «δεν μπορούμε να έχουμε γενικό κριτήριο της αλήθειας», «ούτε καν για μαθηματικές προτάσεις», όπως δεν έχουμε και «γενικό κριτήριο για την εγκυρότητα (validity)». Μόνος ένας σκεπτικιστή μπορεί να γράψει την Ανοιχτή Κοινωνία. Η λέξη κλειδί εδώ είναι  α ν ο ι χ τ η. Το  ά ν ο ι γ μ α  σε όλες τις απόψεις είναι το πρώτο γνώρισμα της σκεπτικής στάσης».

Και ο Hume;

Για τον Hume, η λύση βρίσκοταν στην ανθρώπινη «φύση» -που αγνοώντας το χώρο της λογικής (όπου ο σκεπτικός δικαιωνόταν απόλυτα), έδινε στον άνθρωπο την απαραίτητη πίστη (ή πεποίθηση) για να ζήσει. «Ριζική πυρρώνική αμφιβολία από τη μια πλευρά, που μετριάζεται από την άλλη από τις φυσικές (ζωικές) τάσεις να πιστεύουμε». Ένας «μετριοπαθής σκεπτικισμός».

Συκοφαντήθηκε ο σκεπτικισμός;

«Από αιώνες οι δογματικοί –συντριπτική πλειοψηφία των φιλοσόφων – καθορίζουν τις συνέπειες του σκεπτικισμού σαν ολέθριες. Οι σκεπτικοί ήταν πάντα το μίασμα, οι παρίες της φιλοσοφίας. Στις ιστορίες των μεγάλων συστημάτων, είναι ζήτημα αν τους αξίωναν με μία υποσημείωση. Ο Καντ τους αποκαλεί αναρχικούς και «νομάδες που απεχθάνονται κάθε συστηματική καλλιέργεια της γης». Ο Hegel ονομάζει το σκεπτικισμό παράλυση και αρνητισμό. Αλλά και το Μαρξιστικό Λενινιστικό Λεξικό της Φιλοσοφίας γράφει πως ο σκεπτικισμός στην ευρύτερη έννοια του «…είναι ασυμβίβαστος με κάθε μορφή επαναστατικής στάσης. Οι εκκλησιαστικοί δεν είναι λιγότερο οξείς». Ο Γρηγόριος ο Νανζιαζηνός τον λέει «νόσημα», ο Νικόλαος Καβάσιλας αποκαλεί τον Πύρρωνα «καταραμένο» . Αλλά και ο Λούθηρος.

Πότε χρειάζεται ο σκεπτικισμός;

«Ο Σέξτος ήταν κι εδώ σαφής: Η σκεπτική αγωγή είναι φάρμακο. Δίνεται όταν αρρωσταίνεις. Ο ένας μπορεί να το πάρει κάθε μέρα – ο άλλος μια φορά το χρόνο. Δεύτερο –και πιο σημαντικό- ο σκεπτικός δεν αναιρεί ούτε αναστέλλει κάθε πεποίθηση- αλλά μόνο δόγματα.»

Ποια είναι η οίηση των δογματικών;

Μα ότι νομίζουν ότι ξέρουν τα πάντα. Κι ότι, επειδή ξέρουν τα πάντα, ζητούνε να επιβάλουν αυτή την αλήθεια και στους άλλους. Και να νομοθετήσουν. Και να αξιολογήσουν. Και να καταδικάσουν. Στην οίηση του δογματικού, ο σκεπτικός αντιτάσσει την ταπεινότητα του σωκρατικού ουδέν οίδα. Στην απόκοσμη ψυχρότητα του, αντιπαραθέτει την ανθρωπιά, την απλότητα και το χιούμορ. Θα μπορούσατε να σκεφτείτε δυο αφηρημένους τύπους πιο διαφορετικούς από τον αφηρημένο Έγελο και τον πολύ συγκεκριμένο Μονταίνιο; Τον Μονταίνιο τον λαίμαργο, τον φιλήδονο, των εραστή των βιβλίων και των γάτων, τον τρομοκρατημένο από το θάνατο;».

Γιατί ονομάσατε τη μελέτη «Το απόλυτο και το τάβλι»;

«Η διαφορά ανάμεσα στον Ακινάτη και στον Hume δεν είναι τόσο στη σκέψη –είναι στο γεγονός πως ο Hume, όταν κουραστεί από την άκαρπη φιλοσοφική αναζήτηση, την παρατάει και το ρίχνει στο τάβλι. Και το γράφει: Γευματίζω, παίζω ένα παιχνίδι τάβλι, συζητάω και χαίρομαι με τους φίλους μου. Και όταν μετά από τρεις ή τέσσερις ώρες διασκέδασης ξαναγυρίζω σε αυτούς τους διαλογισμούς, φαίνονται τόσο κρύοι και τραβηγμένοι και γελοίοι, που δεν μου κάνει καρδιά να ξαναμπώ μέσα τους παραπέρα».

Ποια είναι η σχέση του δογματικού με την αλήθεια;

«Είναι ένας φανατικός της αλήθειας -και ένας εραστής της ζωής. Ενδόμυχα, είναι φανατικότερα προσηλωμένος στην αλήθεια από τον δογματικό –γι’ αυτό και δεν ανέχεται το μεταφυσικό καπέλωμα. Ο σκεπτικός πολεμάει  για την αλήθεια αλλά δεν ζει από την αλήθεια. Δεν εξαρτάται από αυτήν. Αντίθετα με το δογματικό, που θα αυτοκτονούσε αν διαψεύδονταν η πεποίθηση του –τούτος το ρίχνει στο τάβλι. Μπορεί να ζήσει και χωρίς ιδέες –γιατί αντλεί τη δύναμη του από τη ζωή, από τη φύση του».

Θα μπορούσε να πει κανείς πως η σκεπτική στάση είναι ο μόνος καθαρός ανθρωπισμός.

«Ο άνθρωπος είναι στο κέντρο –δεν υπάγεται πουθενά, δεν ανήκει σε κανένα σύστημα, δεν αντλεί την ουσία ή την αξία του από αλλού, δεν εξαρτάται από τίποτα. Είναι ελεύθερος και αυτάρκης».

Τελικά μια πορεία προς την ωριμότητα…

«Η προσπάθεια του σκεπτικισμού να θεραπεύσει τους δογματικούς, είναι η προσπάθεια για να απαγκιστρωθεί ο άνθρωπος από τα πλέγματα της ιστορικής παιδικής ηλικίας –όπου έχει ανάγκη από σιγουριά και θαλπωρή. Είναι ο δύσκολος δρόμος για την ωριμότητα».

Οι σκεπτικοί είναι συντηρητικοί ή αναρχικοί της ηθικής;

«Ούτε το ένα ούτε το άλλο. Όταν λένε πως τηρούν τους δεδομένους κανόνες, δεν σημαίνει πως δεσμεύονται από αυτούς –όπως οι πραγματικοί συντηρητικοί. Οι σκεπτικοί γενικά, δεν έχουν «αρχές» μόνιμες και απόλυτες –έχουν κανόνες πρακτικούς που λειτουργούν περισσότερο σαν πλαίσια συμπεριφοράς».

Είναι το φάρμακο για τους φανατικούς η σκεπτική αγωγή;

«Αν η σκεπτική αγωγή αποδείχθηκε χρήσιμο φάρμακο που θεραπεύει τους δογματικούς –θα ήταν πιο σωτήριο αντίδοτο για τους φανατικούς, τους οραματιστές και τους ουτοπιστές. Οι τελευταίοι αυτοί –που εμφανίζονται τόσο συμπαθείς και άκακοι- είναι από τους πιο επικίνδυνους. Στην προσπάθεια τους να πραγματοποιήσουν την (δογματική πάντα) ουτοπία τους, βάζουν όλο τον κόσμο στο προκρούστειο κρεβάτι τους. Κι έχουν κόψει περισσότερα κεφάλια (ή πόδια) απ’ ό,τι όλοι οι κακούργοι μαζί. Στην πολιτική δεν έχουμε πια ανάγκη από αλήθειες αλλά από δουλειά».

Μπορεί να ζήσει ο άνθρωπος χωρίς το σίγουρο, το δεδομένο, το απόλυτο;

«O Σέξτος βεβαιώνει ότι μπορεί. Και λέει πως η εποχή του σκεπτικού, η απόσταση από τα πράγματα, η έλλειψη πάθους και φανατισμού, η από-προσκόλληση, του χαρίζει την αταραξία. Οι σοφοί των ελληνιστικών χρόνων υποστήριζαν, πως μόνον αυτή η ευτυχία είναι πραγματική και διαρκής. Η αλυπία. Η γαλήνη. Η αταραξία. Τη χαρά της διανοητικής εντιμότητας, της διαύγειας και της σαφήνειας μόνον ο σκεπτικός μπορεί να τη νιώσει. Κάθε άλλος φιλόσοφος κάπου κάνει παραχωρήσεις για να στηρίξει τις αλήθειες του. Μόνον ο σκεπτικός περπατάει στην άκρη του γκρεμού βλέποντας και τραγουδώντας».

Και σιγά σιγά βλέπουμε πως από τα μεγάλα φιλοσοφικά συστήματα, που τόσο θαυμάζουμε, λίγα κέρδισε η ανθρωπότητα…

«Έμειναν μόνο κάτι ποιητικές ενορατικές στιγμές, κάτι ιδιοφυείς κατασκευές και κάτι αξιοθαύμαστες ταξινομήσεις. Έμειναν και κάτι δυσάρεστα: απολυταρχική θεωρία και πράξη, δογματισμός και συντηρητισμός, μισαλλοδοξία και ανελευθερία. Ενώ από τους ταπεινούς και ανώνυμους σκεπτικούς, από τους ενοχλητικούς αυτούς αμφισβητίες, προέκυψε ό,τι πιο θετικό υπάρχει σήμερα στο χώρο των ιδεών: η κριτική σκέψη, η επιστημονική μέθοδος, η αντιδογματική στάση, η δημοκρατική πολιτική θεωρία, η ανεκτικότητα και ο φιλελευθερισμός».

Και τα φαινόμενα τι ρόλο παίζουν;

«Το φαινόμενο στην κλασική φιλοσοφία είναι μόνον ένα σημαίνον, ένα τεκμήριο, ένα δείγμα, μια απόδειξη. Καθεαυτό, δεν είναι τίποτα. Αντίθετα, στη σκεπτική αγωγή, το φαινόμενο είναι απόλυτο. Είναι το μόνο αναμφισβήτητο, το μόνο εναργές. Η σκεπτική άσκηση οδηγεί στην απαλλαγή του από τις διάφορες σημασίες, ερμηνείες, ονομασίες. Και ξαφνικά, το φαινόμενο αναδύεται στην απόλυτη λαμπρότητα του –κι ο κόσμος γίνεται καινούργιος, όπως την πρώτη μέρα της δημιουργίας».

Συνεπάγεται μοναξιά η στάση του σκεπτικού;

"O σκεπτικός δεν είναι πιο μόνος από τους άλλους ανθρώπους. Ίσα ίσα, οι σχέσεις του με τους άλλους πρέπει να είναι αυθεντικότερες. Μερικές στιγμές μόνο μπορεί να νιώθει έντονη αίσθηση μοναξιάς –γιατί δεν έχει αυταπάτες. Δεν έχει την ψευδαίσθηση του συλλογικού ανήκειν. Για αντιστάθμισμα, έχει τη σπάνια αλλά συγκλονιστική εμπειρία της πραγματικής επικοινωνίας. Με τον άλλο, με την εικόνα, με τη λέξη, με τον ήχο, με το επέκεινα." 

         
Ευχαριστούμε, μας διαφωτίσατε!

ΜΕ ΤΗΝ ΟΠΙΣΘΕΝ!

• Μεγαλούργησαν πάλι οι θεματοθέτες των πανελληνίων στην Έκθεση... 

• Αυτά τα επικίνδυνα κλισέ τα είχα επεσημάνει στο βιβλίο του Γραμματικάκη απ' τη στιγμή που το διάβασα. Tres banal -για τέτοιον επιστήμονα. 

• Θαρρείς και κάνουν ότι μπορούν για να νεκρώσουν τη σκέψη.... Σάμπως ο εκθεσιακός Παπανούτσος είναι πιο ανατρεπτικός;  Όλα τα νεωτερικά τα βρίσκει ύποπτα -και συστήνεται ως εγχειρίδιο "εκθέσεως" επί πενήντα χρόνια. (Στα "Ανοιχτά χαρτιά" ο Ελύτης, μεταφέρει, σε μια προπολεμική επιστολή του προς τον Παπάνούτσο, την αγανάκτισή του για την υποτιμητική στάση του δεύτερου απέναντι στον Πικάσο και τη μοντέρνα ζωγραφική εν γένει). 

• Και πάνω που πήγαμε να ξεχάσουμε την απαράδεκτη τηλεοπτική διαφήμιση με τον "καρχαρία του διαδικτύου",  ήρθε και ραδιοφωνική!

• Ανυποψίαστος ο ακροατής του Τρίτου, θα την ακούσει  20 φορές τη μέρα, σε ατμόσφαιρα θρίλερ: H Υπηρεσία Οικονομικής Αστυνομίας και Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος στο πλαίσιο αποφάσεων του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας, υλοποιεί πρόγραμμα ημερίδων, με σκοπό την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των πολιτών σχετικά με την ασφάλεια και τους κινδύνους που ελλοχεύουν κατά την πλοήγηση στο Διαδίκτυο.  Τη διοργανώνουν σε οκτώ επαρχιακές πόλεις. Λεω, τέτοια οργάνωση, μόνο για το κακό την διαθέτουμε! 

• Ενημέρωσαν ποτέ -οι μουλάδες!- για τις ευεργετικές χρήσεις του διαδικτύου; -σε επίπεδο προσωπικό, κοινωνικό, οικονομικό, κρατικό...  Αλλά, πώς να ενημερώσουν, όταν δεν τις κατέχουν οι ίδιοι -κι ας περιγράφει ο δόλιος ο Νίκος Δήμου το πώς θα βγούμε από την Κρίση μέσω Τεχνολογίας, στο τελευταίο του βιβλίο.

• Είναι αυτό το αστείο, που λέει ένας φίλος:
  -Ξερείς εγω κοιτάω μόνο μπροστά...
  -Αλλά, πρόσεξε, πας με την όπισθεν!

ΤΑ ΜΗΛΑ

Μιλούσα τις προάλλες με ένα φίλο, καλλιτέχνη, και ενώ εγώ καταφερόμουν εναντίον του Βυζαντίου, εκείνος μου έλεγε για τις βυζαντινές ζωγραφιές, που τον "σημάδεψαν" παιδί και για τα ριζώματα του υπερρεαλισμού που εντοπίζει σε αυτές. Προφανώς, εκείνος μιλούσε για τέχνη κι εγώ για ιστορία/φιλοσοφία. Κι ένιωσε πως η δική μου νοητική αντικειμενικότητα πλήγωνε το δικό του, υποκειμενικό, βίωμα. Ηρακλείτεια βεβαίως η σκέψη της σχετικότητας, αλλά του αποκρίνομαι: εσύ μου λες για τα μήλα του Σεζάν κι εγώ για τα μήλα του μανάβη!

Βλέπετε, υπάρχουν τόσες οπτικές του μήλου: 

Το μήλο του ζογκλέρ,

του Νεύτωνα,

της Εύας.

Το μήλο της Χιονάτης,

της Σαπφούς,

του Τριβιζά.

Tα μήλα τα πορτοκαλιά

του Σεζάν.

Το μήλο κάτω απ’ τη

μηλιά, που διώχνει

το γιατρό,

της Έριδας το μήλο,

του μανάβη στο Πήλιο.

Βεβαίως ο Αριστοτέλης θα αντιτείνει «αληθεύομεν, όταν οι πάντες ομογνοούσι και έκαστος επιμαρτυρεί». Όμως αυτό, εν προκειμένω, ισχύει -εφόσον όλοι οι παραπάνω, μιλάνε για ένα αρχέτυπο: το μήλο.   

ΣΤΟ ΦΡΑΓΜΑ ΘΕΡΜΗΣ 2

...μια αναγκαία φύση για περίπατο. 

Φθινόπωρο

Θέλω τὰ πεῦκα, τὰ ἔλατα, οἱ βράχοι, ἡ ρεματιά σου,
τ' ἀφροῦ σου τὸ μουρμοῦρισμα, τ' ἀντίλαλου ἡ φωνή,
τὰ δροσερά σου σύγνεφα, τ' ἀγέρι, ἡ καταχνιά σου,
ἡ βρύσι, ὁ καλαμιῶνάς σου, τὸ χόρτο, τὸ πουλί,

τ' ἄστρο τ' ἀσημομέτωπο, ἡ μυρωδιά, ποὺ χύνει
τὸ γαλανὸ τὸ κῦμά σου, ὦ λίμνη μου γλυκειά,
ὅ,τι στὴν πλάσι ἔχει αἴσθησι, πνοή, νοημοσύνη,
ὅλα νὰ λένε: «Ἀγάπησαν, τὰ μαῦρα, φλογερά!»

Λαμαρτίνος (Η ΛΙΜΝΗ, μετ. Α.Β.) 

ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΕΔΕΣΣΗΣ

Ο Στέργιος Τσιούμας -φωτογράφος της..."περιπατητικής σχολής"- συνέλαβε  τη λεπτομέρεια στο ετοιμόρροπο σπίτι της Οδού Εδέσσης κι εγώ υπέκυψα στην πρόκληση να το κάνω ποίημα. 

φώτο Σ. Τ. 

ΤΟ ΣΠΙΤΙ ΤΗΣ ΟΔΟΥ ΕΔΕΣΣΗΣ

                           Του Στέργιου Τσιούμα

To σπίτι της οδού Εδέσσης,

πλάι στην πλατεία Εμπορίου,

καταρρέει. Με ποιας "θέσης"

εντολή, τίνος κυρίου;

Τα παραθυρόφυλλά του,

ανοιχτά σα βλέφαρα.

Με κοιτά λες κι όφειλά τoυ

κατιτί, και του το έφερα.

Στέκει πίσω από τις σιδεριές,

-τελευταίος επιζών-

όχι για στύλωσης δουλειές,

μα... για προστασία των πεζών.

Τα χτένια του τα γύψινα

στολίζουν τα μαλλιά του.

Θα μείνουν  μόνο λείψανα,

μ’ ευθύνη ενός Πιλάτου...

Ό,τι κι ήρθα να φωτογραφήσω,

το σπίτι, μέρες μετρά.

Και -τι περίεργο!- στο γείσο,

η τσιμεντένια μορφή χαμογελά…

ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΡΩΜΗ

"Έρως" (αντίγραφο- Εθνικό Ρωμαϊκό Μουσείο).

"Οι αρχαιολόγοι" του γεννημένου στο Βόλο, Ντε Κίρικο 

(Μουσειο Μοντέρνας Τέχνης).

Ζηλευτά αρχιτεκτονήματα
-και εκτός του "ιστορικού κέντρου".

Τμήμα από το Ιερό του Ασκληπιού. 

Ιερό του Ασκληπιού
(με την επιγραφή "Ασκληπιώι Σωτήρι")
μέσα σε λίμνη της Βίλλα Μποργκέζε. 

Λεπτομέρεια από ρωμαϊκή τοιχογραφία. 

P

Μεγάλος πίνακας του Angelo Tommasi,
"Οι μετανάστες"
(Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης).

Λεπτομέρεια γλυπτού από τον Εθνικό Ρωμαϊκό Μουσείο.

Οι αστικοί δημόσιοι χώροι που μας λείπουν...

Τον παπαγάλο
τον βγάλαν βόλτα την Πρωτομαγιά,
 όπως βγάζει κανείς το σκύλο του. 

Το ιππικό της αστυνομίας
είναι διακοσμητικό φολκλόρ
που εμφανίζεται στα πάρκα. 

Όταν δεν σέρβιρε, έπαιζε ακορντεόν!

Τιμή στον Ρώσο ποιητή Πούσκιν.

Τι σχέση μπορεί να έχει
ο επιπρόσθετος σταυρός
με τον ιερογλυφικό οβελίσκο;

 Σ' ολόκληρο το πάρκο διάσπαρτες
ιταλικές μορφές, ανα τους αιώνες.
Να μια ωραία ιδέα και για μας!

               

Όλες αυτές οι ομορφιές με κάναν να ξεχάσω την ταλαιπωρία από τα εκατομμύρια των τουριστών που συνωστίζονταν παντού, την πολύωρη καθυστέτρηση της πτήσης, το ασφυκτικό μετρό (έχουμε σίγουρα το καλύτερο!), μέσα στο οποίο μου κλέψαν και το πορτοφόλι. Μέσα στα αρνητικά συγκαταλέγονται  και οι παράλογες για τα εδώ δεδομένα τιμές, και η γαστρονομική μονοτονία -έχω καταλήξει ότι η ελληνική κουζίνα είναι η πιο πλούσια και ευφάνταστη, αν μη τι άλλο στην Ευρώπη.