ΖΩΑ ΣΤΑ ΣΥΝΝΕΦΑ – ΓΙΑΝΝΗΣ ΒΑΡΒΕΡΗΣ

O πρόωρα χαμένος Γιάννης Βαρβέρης (1955-2011), ένας από τους σημαντικότερους ποιητές της γενιάς του ’70, μας επεφύλασσε –από τη ‘‘Νήσο των Μακάρων’’ όπου βρίσκεται- μίαν έκπληξη: έναν καινούργιο κύκλο ποιημάτων που βρέθηκε στα κατάλοιπά του, έτοιμος προς έκδοση. Έτσι, είχα και πάλι την χαρά να δω να προσγειώνεται κάποιο νεοαφιχθέν βιβλίο του (Κέδρος) στους πάγκους του βιβλιοπωλείου που βρισκόμουν. Tο άρπαξα με λαχτάρα και το ρούφηξα, καθήμενος στο καφέ της αυλής του Νομισματικού Μουσείου. Αίφνης ο κήπος μετατράπηκε σε ζωολογικό!

Ελέφαντες, ελάφια, ύαινες, καμήλες, καμηλοπαρδάλεις, αλεπούδες, λύκοι, ταύροι, παπαγάλοι, γαϊδουράκια, ουρακοτάγκοι, σκύλοι, ζέβρες, γλαροπούλια, χρυσόψαρα και ψάρια θαλάσσης, ασβοί, κουκουβάγιες, λέοντες, κατσίκες, ιπποπόταμοι, πιγκουίνοι, καγκουρό, αρνιά, κότες, μέλισσες, φίδια, γάτες, τίγρεις, φάλαινες, τρωκτικά, χταπόδια, αετοί…. Όλα παρέλασαν από μπροστά μου, υψωμένα στον ουρανό της ποίησης: Ζώα στα σύννεφα! Ο Βαρβέρης ήταν ποιητής που μας είχε συνηθίσει στους θεματικούς κύκλους ποιημάτων: «Ο κύριος Φόγκ», «Στα ξένα», «Ο άνθρωπος μόνος», «Βαθέως γήρατος» κ.α. 

Η ώριμη, υποδόρεια ειρωνεία και  το αποκαλυπτικό του χιούμορ, χαρακτηριστικό σε όλο το έργο του (δεν είναι τυχαίο ότι έχει μεταφράσει Μολιέρο, Αριστοφάνη, Prevert) είναι και εδώ παρόντα όσο ποτέ, μιας και η θεματολογία τού επιτρέπει το παιχνίδι και την αλληγορία, κινούμενη από την προέκταση μιας αισώπειας ζωολογίας ως τον κωμικοτραγικό σουρεαλισμό. Άσπονδος εχθρός της σοβαροφάνειας ο Βαρβέρης και ακριβό πειραχτήρι της επικαιρότητας επιβεβαιώνει αυτό που είπε κάποιος, ότι «η Τέχνη είναι η τεχνουργία του μεταφυσικού» -διότι αν ήταν σκέτη τεχνουργία (έστω και πεπειραμένη), δεν θα διέφερε από την κατασκευή, λόγου χάρη, ενός κομοδίνου.

Παραθέτω δύο μικρά ποιήματα, με την ευχή να βρεθούνε και άλλα έργα στα κιτάπια του ποιητή μας.

Αποσυνάγωγος στη ζούγκλα

είναι μονάχα ο ασβός.

Έστω κι από μακριά να τον μυρίσουν

όπου φύγει φύγει.

Κατά μία έννοια όλ’ η ζούγκλα

ανήκει στον ασβό.

*

Νέα συνταρακτικά μάς έρχονται απ’ τις μέλισσες.

Έκπτωτες, πρώτον, οι βασίλισσες δεν έχουν λόγο.

Σε μια εποχή φεμινισμού, είπαν οι εργάτριες

είναι τελείως κηφήνες οι κηφήνες,

δεν έχει πια γι΄ αυτούς καρύδια με το μέλι

τέρμα οι έρωτες

στοιχειώδες σητηρέσιο

ίσα ίσα για την τεχνητή γονιμοποίηση

μέσω διαδικτύου.

Κανείς μελισσουργός δεν έχει αντίρρηση

-να δούμε μόνο

τι μέλι θα προκύψει απ’ όλ’ αυτά.